Przejdź do zawartości

Antoine de Favray

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Antoine de Favray
Ilustracja
Autoportret (~1790.)
Data i miejsce urodzenia

8 września 1706
Bagnolet, Francja

Data i miejsce śmierci

9 lutego 1798
Malta

Narodowość

francuska

Dziedzina sztuki

Malarstwo

Multimedia w Wikimedia Commons

Antoine de Favray, również Antoine Favray, Antoine Favrè (ur. 8 września 1706 w Bagnolet, zm. 9 lutego 1798 na Malcie) – XVIII-wieczny francuski malarz. Portretował osobistości Imperium Osmańskiego, jak również Wielkich Mistrzów Zakonu Maltańskiego, jest też autorem obrazów o treści religijnej[1].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Antoine de Favray urodził się 8 września 1706 w Bagnolet[2], na przedmieściach Paryża we Francji. Jego rodzicami byli Claude Favray i Marie Millet. Ochrzczony został natępnego dnia w miejscowym kościele[3]. Nic nie wiadomo o pierwszych trzech dekadach jego życia[4][5]. Jego wczesny artystyczny trening jest również owiany tajemnicą, ale jest prawdopodobnym, że był powiązany z pracownią Jean-Françoisa de Troy, jednego z najbardziej wpływowych wyznawców Rubénisme, francuskiego ruchu artystycznego (inspirowanego przez prace Tycjana i Rubensa), który uważał kolor za najważniejszy element w malarstwie[2].

Rzym

[edytuj | edytuj kod]

Kiedy w 1738 Jean-François de Troy został mianowany dyrektorem Académie royale w Rzymie, Favray towarzyszył mu jako „osobisty uczeń”. Pozostał tam jako stypendysta przez sześć lat[2][6]. Zyskał doskonałą reputację jako malarz, pracując głównie w stylu francuskim, podnosząc swoje umiejętności artystyczne w portretowaniu w dużej mierze pod wpływem spotkanych w Rzymie Charlesa van Loo i Pierre’a Subleyrasa(inne języki), jak również narracyjnych kompozycji w stylu Pompeo Batoniego i Marco Benefiala[2][7][8]. Był bardzo chwalony przez swojego mentora[9]. Wykorzystywał obie te umiejętności przez resztę swojego życia, co stało się bardziej widoczne w trakcie jego pierwszego długiego pobytu na Malcie[10][11].

Portret wielkiego mistrza Manuela Pinto da Fonseca

Malta – okres pierwszy

[edytuj | edytuj kod]

W 1744 opuścił Rzym i udał się na Maltę[9], gdzie przybył w lipcu tegoż roku[12]. Na wyspie spędził większość okresu, w którym był czynny artystycznie, utrzymując jednak więzi z Paryżem[10][11]. Francuski artysta był malarzem o znacznym talencie, ale jego wyjazd na Maltę był prawdopodobnie konsekwencją trudności w próbie ugruntowania swojej pozycji wśród najlepszych artystów w Rzymie[7].
Przeprowadzka artysty na Maltę odbyła się przy wsparciu kilku rycerzy zakonu św. Jana rezydujących wówczas w Rzymie, pomogła mu w tym także przyjaźń bogatego maltańskiego szlachcica Giuseppe Isidoro Marchese (1702–1792), który w tym czasie tamże studiował[13]. Znajomość z rodziną Marchese była trwała, co zaowocowało zwłaszcza w pierwszych latach pobytu Favraya na Malcie[7]. Był więc przygotowany, aby zdominować scenę artystyczną na Malcie, tak jak Mattia Preti zrobił to w poprzednim stuleciu, jednocześnie podnosząc standardy artystyczne z ogólnej przeciętności, do której spadły po śmierci Pretiego w 1699[14]. Bardzo szybko ugruntował swoją pozycję jako modny malarz–portrecista i wprowadził trend malowania scen przedstawiających członków maltańskiej szlachty we wnętrzach[7]. Naturalną koleją rzeczy Favray wkrótce otworzył się na sztukę religijną i malarstwo wielkowymiarowe[15].
W lipcu 1751 Favray został przyjęty do zakonu św. Jana jako Serviente d’Armi[16], w związku z czym w latach 1752–1756 brał udział w czterech morskich półrocznych caravanach – obowiązkowych wyprawach na galerach Zakonu[17].
Siedem lat po przyjęciu do Zakonu Favrayowi przyznany został stały dochód z komandorii Saint-Etienne de Renneville w Wielkim Przeoracie Francji[18].

Współpraca Favraya z Zakonem została ugruntowana po wielkim sukcesie, jaki odniósł jego pełnowymiarowy Portret Wielkiego Mistrza Pinto[19], zamówiony w 1747 przez zgromadzenie kapelanów zakonnych[20][21]. Siła malarska Favraya przejawiała się głównie w dużej liczbie portretów, które wykonał w tym okresie. Jego rygorystyczne podejście do portretowania zostało dodatkowo wzmocnione licznymi, zachowanymi do dziś rysunkami i studiami portretowymi jego modeli[22]. Malował najważniejsze osobistości na wyspie, w tym najważniejszych członków Zakonu, rycerzy sprawiedliwości, biskupów, członków duchowieństwa i szlachtę[23].

Konstantynopol

[edytuj | edytuj kod]
Audiencja ambasadora de Saint-Priest u wielkiego wezyra (1769)

Miłość do egzotyki ostatecznie rozpaliła w Favrayu pragnienie odwiedzenia Orientu i w końcu uzyskał, jako jedyny członek Zakonu[24] pozwolenie na rejs do Konstantynopola[25]. Nocą 9/10 grudnia 1761 Favray rozpoczął swoją podróż do stolicy Imperium Osmańskiego[26][27], dokąd przybył 19 stycznia 1762[28]. Tam Favray cieszył się protekcją francuskiego ambasadora hrabiego Charlesa Graviera de Vergennes, francuskiego konsula Louisa de Chénier(inne języki), innych wybitnych Francuzów i członków ambasady rosyjskiej. Pozostał w Konstantynopolu dziewięć lat, malując liczne portrety, w tym ambasadora i jego świty, Fanariotów (Greków mieszkających w dzielnicy Fanar)[10], kupców, greckich i lewantyńskich dam, sceny z bazarów lub audiencji oraz widoki krajobrazów Bosforu[26].
Ten pobyt, który leży u podstaw kontynentalnego znaczenia Favraya, uczynił go jednym z pierwszych artystów orientalistycznych z połowy XVIII wieku, którzy osiedlili się i pracowali w tym urzekającym mieście[29]. W 1762, będąc już w Konstantynopolu został, na podstawie swoich prac przesłanych do Francji przed opuszczeniem Malty, przyjęty do Académie royale[10][11][26]. Jego orientalne obrazy zostały dobrze przyjęte w Europie ze względu na ich osobliwą tematykę i szczere przedstawienie codziennych scen z tajemniczego Wschodu. Kiedy wrócił na Maltę, przywiózł w swoim bagażu wiele rysunków, które wykorzystał w kilku kolejnych pracach[25].

Jednak z upływem lat idylla, której szukał i którą znalazł na Wschodzie, zaczęła zanikać. Wybuch wojny między Turcją a Rosją prawdopodobnie był dla niego brutalnym szokiem. W 1771 udał się do Marsylii, skąd zaplanował swój ostateczny powrót na Maltę[30].

Malta – okres drugi

[edytuj | edytuj kod]

29 września 1771 Favray powrócił na Maltę[26][28][31]. Był już w podeszłym wieku, jako artysta cieszył się zasłużonym uznaniem w politycznych kręgach Zakonu[32]. Odnowił też znajomość z wpływową rodziną L’Hoste (Lott) oraz innymi znamienitymi członkami Zakonu[33]. W 1779 wielki mistrz Emmanuel de Rohan zlecił artyście odrestaurowanie obrazów i fresków w prywatnej kaplicy w pałacu Wielkiego Mistrza, a także w apartamentach Giardino della Marina, letniej rezydencji wielkiego mistrza[34]. Favray pozostał aktywny artystycznie do końca swojego długiego życia. Jego Autoportret jako starzec w Valletta Museum of Fine Arts przedstawia go w podeszłym wieku[35].

Ostatnie lata życia Antoine'a Favraya z pewnością nie upłynęły na wygodnej emeryturze. Zajmował się posługą chorym w Sacra Infermeria. W styczniu 1793 objął stanowisko Armoniere (jałmużnika), na które został ponownie wybrany w lutym 1795, a po raz trzeci w styczniu 1797. Do jego obowiązków należała m.in. opieka nad srebrnymi naczyniami należącymi do szpitala, a także nadzór nad dystrybucją drogich produktów spożywczych, takich jak rodzynki, suszone śliwki czy migdały. Funkcja ta wiązała się z obowiązkiem zamieszkania na terenie szpitala, stąd od 1773 Favray właściwie rezydował w mieszkalnym skrzydle kompleksu szpitalnego[36].

Antoine de Favray zmarł na Malcie 9 lutego 1798 w wieku 91 lat[10][37]. Następnego dnia jego doczesne szczątki spoczęły w nieoznaczonym miejscu krypty grobowej pod tak zwaną „kaplicą Bartolotta” poświęconą Matce Bożej Łaskawej, która znajduje się bezpośrednio pod oratorium kościoła konwentualnego[38].

Działalność artystyczna

[edytuj | edytuj kod]

Podczas sześcioletniego pobytu w Rzymie Favray, wraz z innymi uczniami Jean-Françoisa de Troy, głównie kopiował dzieła Starych Mistrzów, w tym Guercina, Tycjana, Rafaela i Lissa, które wykonał jako obrazy lub jako szybkie szkice[39]. Kopie te były przesyłane do Paryża, gdzie je wystawiano[9]. Wśród znanej rzymskiej twórczości Favraya znalazła się również niewielka liczba akademickich rysunków męskiego aktu[39]. Pośród kilku pewnych dzieł rzymskich znajduje się obraz ołtarzowy o dość nietypowym temacie Poddanie się antypapieża Wiktora IV papieżowi Innocentemu II, podpisany i datowany na 1743, który prawdopodobnie został zamówiony dla klasztoru cystersów św. Wincentego i św. Anastazego w Rzymie (obraz obecnie znajduje się w Norton Simon Museum w Pasadenie w Kalifornii)[9].

Po przybyciu na Maltę jedną z pierwszych prac był wykonany w stylu ikony niewielki wymiarowo obraz Błogosławiona Dziewica, dziś przechowywany w muzeum katedry św. Jana w Valletcie[14]. Pierwszym dużym zamówieniem Favraya były obrazy do kaplicy Najświętszego Sakramentu w kościele św. Pawła Rozbitka w Valletcie (1746–1747): obraz ołtarzowy Ostatnia Wieczerza, dwa boczne obrazy Abraham i Melchizedek i Eliasz i anioł, oraz owalny obraz nad ołtarzem Najświętsze Serce Jezusa. Pracował nad nimi od marca 1745 do lipca 1747[2][40].

Wielki Mistrz Jean de Valette Antoine’a de Favraya

Jego kolejne ważne dzieła namalowane w latach 1748–1749 to obrazy w kaplicy Matki Bożej z Manresy w Kurii Arcybiskupiej we Florianie (wówczas seminarium Jezuitów „San Calcedonio”): Ukazanie się Matki Bożej św. Ignacemu Loyoli w Manresie w ołtarzu głównym[41][42] oraz w ołtarzach bocznych Śmierć św. Józefa[43], Anioł Stróż prowadzący podopiecznego do raju[44], Śmierć św. Franciszka Ksawerego[45] oraz Święci Paweł i Jan Chrzciciel[46]. Dwa owalne obrazy o tematyce św. Ignacego Loyoli wieńczą boczne ściany kaplicy[47][48]. Kaplica ta stała się pokazowym miejscem sztuki Favraya[15]. Obrazy w San Calcedonio stanowią prawdopodobnie największe osiągnięcie artystyczne Favraya. Ugruntowały jego pozycję czołowego malarza na Malcie i, z wyjątkiem Francesco Zahry, nie musiał martwić się o potencjalnych rywali. Rzadko osiągał ponownie tak wysoki standard, a kilka jego późniejszych obrazów sakralnych, takich jak Madonna Łaskawa w Cospicua lub Niepokalane Poczęcie ze św. Janem Chrzcicielem w Żebbuġ, to rozczarowujące dzieła[49].

Kolejnym znamienitym dziełem artysty jest Zwiastowanie Najświętszej Dziewicy (1748), które wraz z czterema bocznymi obrazami – Święty Piotr, Święty Paweł, Święty Karol Boromeusz oraz Święty Franciszek Salezy – powstało dla kaplicy pod tym wezwaniem w seminarium biskupim (dziś Muzeum Katedralne) w Mdinie[15][50][51].
Wśród innych religijnych obrazów wykonanych przez Favraya podczas jego pierwszego pobytu na Malcie należy wymienić Apoteozę św. Barbary (1747) dla kościoła św. Barbary w Valletcie[52], Świętego Jana Ewangelistę dla kościoła parafialnego w Lii[53], Matkę Bożą Dobrej Rady z kościoła Matki Bożej Zwycięskiej w Valletcie[54].

Dwie znaczące, niedatowane (przypuszczalnie z późnych lat 1750.) prace Favraya z okresu pierwszego pobytu na Malcie to Wielki Mistrz Philippe Villiers de L’Isle Adam przejmujący Mdinę oraz Wielki Mistrz Jean de Valette[55][56]. Z tego okresu pochodzą również jego inne znamienite dzieła, żeby wymienić tylko Portret baliwa Johanna von Schauwenburg, Portret rycerza, Siostry Mirabita, Portret damy (niebieski) czy Portret biskupa Alpherana[57].

Obraz Święty Katald w kościele tego wezwania w Rabacie

W 1760 namalował ostatni monumentalny obraz o tematyce religijnej, był to Święty Katald w kościele pod wezwaniem tego świętego w Rabacie[58].

Favray namalował również szereg obrazów sztalugowych o charakterze religijnym, w tym Święci Paweł i Jan Chrzciciel (Muzeum Wignacourta w Rabacie), na rynek prywatny. Trzy z najwspanialszych to Odpoczynek w czasie ucieczki do Egiptu (kolekcja prywatna, Malta)[29] oraz historyczne krajobrazy Św. Franciszek z Asyżu otrzymujący stygmaty (Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta) i Ecce Agnus Dei (kolekcja prywatna, Malta)[59].

Favray był zapalonym i chętnym rysownikiem, używał ołówka i papieru znacznie częściej niż jakikolwiek inny artysta działający na Malcie w tym okresie. Wśród jego rysunków znajdują się studia formalnych póz portretowych, ale także nieformalne rysunki kobiet w bardziej naturalnych układach[60].

Z okresu pobytu w Konstantynopolu na uwagę zasługują dwa portrety: pierwszy, namalowany w 1766, Charlesa Graviera, hrabiego de Vergennes, francuskiego ambasadora w Konstantynopolu; i drugi, namalowany dwa lata później, świeżo poślubionej żony ambasadora, Annette Duvivier de Testa (1730–1798). Favray przedstawił ich oboje w tureckim stroju[61][26].
Malował też wiele widoków, m.in. The Sweet Waters Stream, The Mouth of the Golden Horn, The Castles of Europe and Asia czy The Street of the Hippodrome (przed 1779)[62].

Portret hrabiny Vergennes (1768)

Lecz Favray był zwłaszcza zainteresowany portretowaniem kobiet, przedstawianych w próżnym „blasku” ich ozdób[62]. Podczas gdy w swoich maltańskich portretach był ograniczony przez moralnie powściągliwe zasady panujące na wyspie, w zwesternizowanej enklawie Orientu Favray zanurzył się w nowym świecie, w którym społeczeństwo było bardziej podatne na liberalne prądy panujące w Europie, a w którym kobiety osiągnęły wyższy poziom emancypacji niż te spotykane na Malcie [63]. Przykładem może być wspomniany już Portret hrabiny Vergennes czy Portret Catherine Raulin. Dla kontrastu, jego innej pracy Portret greckiej damy brakuje ogólnego wyrafinowania postawy postaci widocznej w poprzednim obrazie. Rysy twarzy kobiety nie mają nieskazitelnej technicznej strony obrazu Raulin, ale być może główną intencją Favraya było tutaj przedstawienie obfitego zbioru bogatych haftów, odzwierciedlające dążenie artysty do perfekcji w szczegółach[64].
Poza oficjalnym portretowaniem Favraya z natury pociągał barwna część społeczności, szczególnie ubiór kobiet, zwłaszcza Greczynek z Lewantu, słynących z piękna, które uchwycił w ich przeważającej próżności; w prywatnej kolekcji znajdują się m.in. Greckie damy na bazarze oraz Greckie damy w ogrodzie[65].

Pod koniec pobytu w Turcji Favray miał okazję uczestniczyć w audiencji hrabiego de Saint-Priest, nowego ambasadora francuskiego, u sułtana, i później u wielkiego wezyra. Zaowocowało to powstaniem dwóch obrazów przedstawiających te wydarzenia[66].

Drugi okres maltański cechował się głównie wykonywaniem przez Favraya portretów. Namalował pełnowymiarowe portrety nowych Wielkich Mistrzów: Francisco Ximenesa (1773) i Emmanuela de Rohan (1776). Jego prywatne prace obejmują m.in. Portret dwóch maltańskich dam z chłopcem (1775), Papież Pius IV (1779) oraz monumentalny portret Wielkiego Mistrza de Rohan (przed 1784)[32]. Portrety Favraya były mocno i entuzjastycznie podziwiane za ich ozdobne wykończenie w stylu rokoko – szczególnie w jego licznych portretach rycerzy i maltańskich szlachciców[11].
W 1773, po śmierci Wielkiego Mistrza Emanuela Pinto, zaprojektował jego mauzoleum w konkatedrze św. Jana w Valletcie[33]. Favray był również projektantem szeregu rycin, przedstawiających wielkich mistrzów Ximenesa i de Rohan, które zostały opublikowane w kilku ówczesnych publikacjach[67].

Jego działalność w zakresie obrazów religijnych stała się bardzo marginalna i niewiele jest takich obrazów, które stworzył w tych latach. Największe zlecenie zostało wykonane w 1783 na obraz ołtarzowy Niepokalane Poczęcie ze św. Janem Chrzcicielem dla kościoła parafialnego w Żebbuġ. To dość rozczarowujący obraz, zarówno pod względem walorów malarskich, jak i struktury kompozycyjnej. Favray wykonał tam również dwa mniejsze obrazy, Święty Franciszek Ksawery i Święty Alojzy Gonzaga[68][69]. Jedną z ostatnich prac religijnych artysty był, podobnie oceniany obraz Błogosławiona Dziewica z Dzieciątkiem w kościele Tas-Samra w Ħamrun[70][71].

Widok wejścia do portu w Konstantynopolu (1770)

Dwa „bliźniacze” obrazy, „Tureckie kobiety” i „Greckie kobiety”[72] w Muzeum Katedralnym w Mdinie, są bardzo późnymi dziełami, namalowanymi w 1792, gdy artysta miał osiemdziesiąt sześć lat. Najważniejsze orientalne obrazy Favraya, wykonane po powrocie ze Wschodu, znajdują się poza Maltą lub w prywatnych kolekcjach, do których nie ma dostępu publiczność[25]. Są to, m.in. Widok Konstantynopola z widokiem na Bosfor (1770), Krajobraz orientalny z osobami (1777), Orientalny pogrzeb (przypisywany)[73].

Według Fortunata Panzavecchii, po śmierci Favraya jego pracownia, wyposażona w narzędzia artystyczne i szkicowniki, przeszła w ręce braci Filippo Vincenzo i Giuseppe Pace, którzy byli uczniami Favraya[25][74].

Lista najważniejszych prac Favraya[75]

[edytuj | edytuj kod]
Błogosławiony Gerard przyjmujący Godfreya de Bouillion (1757)
Dr Salvatore Bernard z żoną i synem (1759)
Siostry Mirabita (1759)
Konny portret króla Karola III hiszpańskiego (1760)
Hrabia de Vergennes (1766)
  • Poddanie się antypapieża Wiktora IV papieżowi Innocentemu II (1743) – Norton Simon Museum, Pasadena, USA
  • Błogosławiona Dziewica (~1745) – muzeum konkatedry św. Jana, Valletta, Malta
  • Portret damy (niebieski) (prawdopodobnie późne lata 1740.) – kolekcja prywatna, Malta[76][77]
  • Portret młodej maltańskiej damy (1745) – muzeum Luwru, Paryż, Francja[78]
  • Ostatnia Wieczerza (1745–1747) – kolegiata św. Pawła Rozbitka, Valletta, Malta
  • Abraham i Melchizedek (1745–1747) – kolegiata św. Pawła Rozbitka, Valletta, Malta
  • Eliasz i anioł (1745–1747) – kolegiata św. Pawła Rozbitka, Valletta, Malta
  • Najświętsze Serce Jezusa (1745–1747) – kolegiata św. Pawła Rozbitka, Valletta, Malta
  • Papież Benedykt XIV (1746) – muzeum konkatedry św. Jana, Valletta, Malta[79][80]
  • Biskup Paul Alpheran de Bussan
  • Papież Benedykt XIV (1747) – muzeum katedry św. Pawła, Mdina, Malta[80][81]
  • Apoteoza św. Barbary (1747) – kościół św. Barbary, Valletta, Malta
  • Portret Wielkiego Mistrza Pinto (1747) – muzeum konkatedry św. Jana, Valletta, Malta
  • Zwiastowanie Najświętszej Dziewicy (1748) – Muzeum Katedralne, Mdina, Malta
  • Święty Piotr (1748) – Muzeum Katedralne, Mdina, Malta
  • Święty Paweł (1748) – Muzeum Katedralne, Mdina, Malta
  • Święty Karol Boromeusz (1748) – Muzeum Katedralne, Mdina, Malta
  • Święty Franciszek Salezy (1748) – Muzeum Katedralne, Mdina, Malta
  • Ukazanie się Matki Bożej św. Ignacemu Loyoli w Manresie (1748) – kaplica Matki Bożej z Manresy, Kuria Arcybiskupia, Floriana, Malta
  • Święty Jan Ewangelista – kościół Przemienienia Pańskiego, Lija, Malta
  • Nasza Pani Wykupienia (1779) – oryginalnie w kaplicy w Selmun Palace, Mellieħa, Malta, dziś w kościele Matki Bożej Wykupienia w Selmun[34]
  • Satyr na chłopskim stole – Muzeum Katedralne, Mdina, Malta
  • Souper à Malte (przypisywany, niedatowany) – Musée de la Ville, Evreux, Francja[82]
  • Święci Zakonu św. Jana – Muzeum Katedralne, Mdina, Malta
  • Święci Paweł i Jan Chrzciciel – Muzeum Wignacourta, Rabat, Malta
  • Odpoczynek w czasie ucieczki do Egiptu – kolekcja prywatna, Malta
  • Muzykanci – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta
  • Lekcja – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta
  • Portret Giovanniego Battisty Gronet – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta
  • Ustanowienie Eucharystii – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta
  • Portret Ignazio Costu – Palazzo Parisio, Valletta, Malta
  • Śmierć św. Józefa (1748) – kaplica Matki Bożej z Manresy, Kuria Arcybiskupia, Floriana, Malta
  • Anioł Stróż prowadzący podopiecznego do raju (1748) – kaplica Matki Bożej z Manresy, Kuria Arcybiskupia, Floriana, Malta
  • Śmierć św. Franciszka Ksawerego (1748) – kaplica Matki Bożej z Manresy, Kuria Arcybiskupia, Floriana, Malta
  • Święci Paweł i Jan Chrzciciel (1748) – kaplica Matki Bożej z Manresy, Kuria Arcybiskupia, Floriana, Malta
  • Ojciec Przedwieczny (1748) – kaplica Matki Bożej z Manresy, Kuria Arcybiskupia, Floriana, Malta
  • Ranny Ignacy w łożu otrzymuje wizję św. Piotra (1748) – kaplica Matki Bożej z Manresy, Kuria Arcybiskupia, Floriana, Malta
  • Ignacy zamieniający się ubraniem z żebrakiem (1748) – kaplica Matki Bożej z Manresy, Kuria Arcybiskupia, Floriana, Malta
  • Święci Kosma i Damian (1748) – The Wellcome Institute for Medical Science, Londyn, Wielka Brytania[83]
  • Wielki Mistrz Emanuel Pinto de Fonseca (przed 1749) – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta[84]
  • Wnętrze tawerny z orientalnymi niewolnikami (1749) – Muzeum Katedralne, Mdina, Malta[25][85]
  • Wielki Mistrz Emanuel Pinto da Fonseca (1749) – zakrystia kościoła św. Mikołaja, Valletta, Malta[86]
  • Wielki Mistrz Emanuel Pinto de Fonseca (bez daty) – kolekcja prywatna, Malta[84]
  • Wielki Mistrz Emanuel Pinto de Fonseca (bez daty) – kolekcja prywatna, Malta[84]
  • Wielki Mistrz Emanuel Pinto de Fonseca (rysunek kredą, kolorowany, bez daty) – kolekcja prywatna, Malta[87]
  • Portret Wielkiego Krzyża (bez daty) – kolekcja prywatna, Malta[80]
  • Wizyta (~1751) – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta[88][89]
  • Ofiarowanie relikwii św. Jana Chrzciciela Wielkiemu Mistrzowi d’Aubusson (1751) – konatedra św. Jana, Valletta, Malta[90]
  • Odnalezienie głowy św. Jana Chrzciciela (1751) – konkatedra św. Jana, Valletta, Malta[23][91]
  • Maltańskie damy przybywające z wizytą (I) (1751) – muzeum Luwru, Paryż, Francja[92]
  • Spalenie ciała św. Jana Chrzciciela przez Juliana Apostatę (po 1751) – konkatedra św. Jana, Valletta, Malta[23][93]
  • Maltańskie damy przybywające z wizytą (II) (bez daty) – kolekcja prywatna, Malta[94]
  • Młode kobiety w strojach maltańskich (2 obrazy) (bez daty) – miejsce nieznane (obrazy skradzione z St. James Gallery, Londyn, Wielka Brytania)[95]
  • Baliw Johann von Schauwenburg (1755) – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta[49][96][97]
  • Portret baliwa[98] lub Portret rycerza[97] (bez daty, po 1755) – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta
  • Wielki Przeor Bartolomeo Rull (bez daty, prawdopodobnie 1757) – kolekcja prywatna, Malta[81]
  • Wielki Przeor Bartolomeo Rull (bez daty, prawdopodobnie 1757) – Pałac Arcybiskupi, Mdina, Malta[81]
  • Błogosławiony Gerard przyjmujący Godfreya de Bouillion (1757) – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta[49][99]
  • Ecce Agnus Dei (1759) – kolekcja prywatna, Malta[100]
  • Święty Franciszek z Asyżu otrzymujący stygmaty (1759) – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta[100]
  • Bóg Ojciec z martwym Jezusem Chrystusem (1759) – kościół Ta’ Ġieżu, Rabat, Malta[101]
  • Dr Salvatore Bernard z żoną i synem (1759) – kolekcja prywatna, Wielka Brytania[57][102]
  • Siostry Mirabita (1759) – kolekcja prywatna, Wielka Brytania[103]
  • Wielki Mistrz Philippe Villiers de L’Isle Adam przejmujący Mdinę (bez daty, prawdopodobnie lata 1750.) – Pałac Wielkiego Mistrza, Valletta, Malta
  • Wielki Mistrz Jean de Valette (bez daty, prawdopodobnie lata 1750.) – Pałac Wielkiego Mistrza, Valletta, Malta
  • Święty Katald (1760) – kościół św. Katalda, Rabat, Malta[104]
  • Konny portret króla Karola III hiszpańskiego (1760) – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta[105]
  • Portret króla Karola III hiszpańskiego (bez daty) – kolekcja prywatna, Malta[105]
  • Donna Caterina Valenti (przypisywany, bez daty) – zakrystia kolegiaty św. Pawła Rozbitka, Valletta, Malta[106]
  • Baliw Joaquin Fernandez Portocarrero (bez daty, około 1760) – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta[107]
  • Donna Camilla Cagnani (~1761) – zakrystia kolegiaty św. Pawła Rozbitka, Valletta, Malta[49][106]
  • Veneranda Abela z wnukiem (1761) – kolekcja prywatna, Malta[108]
  • Wnętrze konwentualnego kościoła św. Jana (1761) – Ermitaż, Petersburg, Rosja[109]
  • Francuska fregata L’Oiseau zakotwiczona w porcie w Konstantynopolu (1762) – miejsce nieznane[26][110]
  • Autoportret (1763) – kolekcja prywatna, Malta[26][64]
  • Greckie damy na bazarze (1764) – kolekcja prywatna, Francja[65]
  • Greckie damy w ogrodzie (1764) – kolekcja prywatna, Francja[65]
  • Lewantyńskie damy „en coiffure d’intérieur” (1764) – Musée des Augustins, Tuluza, Francja[111]
  • Hrabia de Vergennes (1766) – Muzeum Pera, Stambuł, Turcja
  • Hrabina de Vergennes (1768) – Muzeum Pera, Stambuł, Turcja
  • Audiencja ambasadora de Saint-Priest u sułtana (1768) – kolekcja prywatna, Francja[112]
  • Audiencja ambasadora de Saint-Priest u wielkiego wezyra (1769) – kolekcja prywatna, Francja[66]
  • Widok Konstantynopola z widokiem na Bosfor (1770) – kolekcja prywatna, Francja[113]
  • Widok wejścia do portu w Konstantynopolu (1770) – kolekcja prywatna, Francja[114]
  • Kupiec ze Smyrny z rodziną (przypisywany) – Rijksmuseum, Amsterdam, Holandia[115]
  • Młoda dama z portretem (1771) – kolekcja prywatna, Malta[116]
  • Lewantyńskie damy „en coiffure de ville” (1771) – Musée des Augustins, Tuluza, Francja[111]
  • Dr Giovanni Nicola Muscat (lata 1770.) – kolekcja prywatna, Malta[117]
  • Autoportret z książką (1771) –Casa Rocca Piccola, Valletta, Malta[70][118]
  • Portret Marii Amalii Grognet (po 1771) – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta[97][119]
  • Portret Giovanniego Battisty Grognet (po 1771) – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta[120]
  • Bernard-Hippolyte de Marbeuf (1773) – kolekcja prywatna, Malta[121]
  • Wielki Mistrz Francisco Ximenes de Texada (1773) – Pałac Wielkiego Mistrza, Valletta[32]
  • Portret mężczyzny (1774) – kolekcja prywatna, Malta[121]
  • Portret dwóch maltańskich dam z chłopcem („Trzy pokolenia”) (1775) – kolekcja prywatna, Malta[122][123]
  • Wielki Mistrz Rohan z giermkami (1776) – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta[32][124]
  • Autoportret jako azjatycki filozof (1778) – Galeria Uffizi, Florencja, Włochy[61][70][125]
  • Portret Ignazio Costu (lata 1770.) – Palazzo Parisio, Valletta, Malta[126]
  • Muzyk (lata 1770.) – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta[127]
  • Papież Pius IV (1779) – Pałac Wielkiego Mistrza, Valletta, Malta[32][128]
  • Niepokalane Poczęcie ze św. Janem Chrzcicielem (1783) – zakrystia kościoła parafialnego, Żebbuġ, Malta[70]
  • Święty Franciszek Ksawery (1783) – oratorium Krzyża Świętego, Żebbuġ
  • Święty Alojzy Gonzaga (1783) – oratorium Krzyża Świętego, Żebbuġ
  • Portret Wielkiego Mistrza De Rohan (przed 1784) – miejsce nieznane[32]
  • Madonna z Dzieciątkiem (lata 1780.) – kościół parafialny, Mellieħa, Malta[129]
  • Autoportret jako starzec (~1790.) – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta[35]
  • Portret starszej maltańskiej damy (przypisywany, ~1790.) – kolekcja prywatna, Malta[130]
  • Błogosławiona Dziewica z Dzieciątkiem (1791) – kościół Tas-Samra, Ħamrun, Malta
  • Tureckie kobiety (1792) – Muzeum Katedralne, Mdina, Malta[131]
  • Greckie kobiety (1792) – Muzeum Katedralne, Mdina, Malta[132]
  • Lekcja (bez daty) – Narodowe Muzeum Sztuk Pięknych, Valletta, Malta[133]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Victor Paul Borg: The Rough Guide to Malta & Gozo. Rough Guides, 2001, s. 132. ISBN 1-85828-680-8. (ang.).
  2. ↑ a b c d e Buhagiar 1987 ↓, s. 139.
  3. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 1.
  4. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 4.
  5. ↑ Blondy 2007 ↓, s. 60, 76.
  6. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 7.
  7. ↑ a b c d Sciberras 2009 ↓, s. 331.
  8. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 12.
  9. ↑ a b c d Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 8.
  10. ↑ a b c d e Neil Jeffares: FAVRAY, Antoine de. Dictionary of pastellists before 1800 - Online edition, 2023-08-19. [dostęp 2024-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-16)]. (ang.).
  11. ↑ a b c d Dominic Cutajar: Antoine de Favray (1706-1798) – Grand Manner Painter / (I) Favray's Early Maltese Contacts. Uniwersytet Maltański. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-09-01)]. (ang.).
  12. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 19.
  13. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 14.
  14. ↑ a b Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 20.
  15. ↑ a b c Sciberras 2009 ↓, s. 334.
  16. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 46.
  17. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 68.
  18. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 75.
  19. ↑ Buhagiar 1987 ↓, s. 136.
  20. ↑ Sciberras 2009 ↓, s. 340.
  21. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 29, 31.
  22. ↑ Sciberras 2009 ↓, s. 350, 351.
  23. ↑ a b c Sciberras 2009 ↓, s. 343.
  24. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 104.
  25. ↑ a b c d e Buhagiar 1987 ↓, s. 148.
  26. ↑ a b c d e f g Sciberras 2009 ↓, s. 354.
  27. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 82.
  28. ↑ a b Blondy 2007 ↓, s. 60.
  29. ↑ a b Sciberras 2009 ↓, s. 352.
  30. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 125.
  31. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 133.
  32. ↑ a b c d e f Sciberras 2009 ↓, s. 355.
  33. ↑ a b Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 134.
  34. ↑ a b Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 168.
  35. ↑ a b Buhagiar 1987 ↓, s. 148, 151.
  36. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 175–176.
  37. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 176–177.
  38. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 177.
  39. ↑ a b Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 10.
  40. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 51–54.
  41. ↑ Sciberras 2009 ↓, s. 335, 336.
  42. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 54, 56.
  43. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 57.
  44. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 58.
  45. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 59.
  46. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 60.
  47. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 61, 62.
  48. ↑ Buhagiar 1987 ↓, s. 139, 141.
  49. ↑ a b c d Buhagiar 1987 ↓, s. 141.
  50. ↑ Sciberras 2009 ↓, s. 338, 339.
  51. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 63–65.
  52. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 63, 66.
  53. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 63, 67.
  54. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 70.
  55. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 72–74.
  56. ↑ Sciberras 2009 ↓, s. 343, 346, 347.
  57. ↑ a b Sciberras 2009 ↓, s. 345.
  58. ↑ Sciberras 2009 ↓, s. 340, 341.
  59. ↑ Sciberras 2009 ↓, s. 352, 353.
  60. ↑ Sciberras 2009 ↓, s. 351.
  61. ↑ a b John Rodenbeck: A Visual Study of Thomas Hope. Thomas Hope, 2015-04-02. [dostęp 2024-09-01]. (ang.).
  62. ↑ a b Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 108.
  63. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 109.
  64. ↑ a b Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 110.
  65. ↑ a b c Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 115, 116.
  66. ↑ a b Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 117, 119.
  67. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 142.
  68. ↑ Sciberras 2009 ↓, s. 360, 361.
  69. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 159–161.
  70. ↑ a b c d Sciberras 2009 ↓, s. 361.
  71. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 160–162.
  72. ↑ Buhagiar 1987 ↓, s. 149, 150.
  73. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 162–163.
  74. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 171.
  75. ↑ Sciberras 2004 ↓, s. 419, 421.
  76. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 25, 26.
  77. ↑ Sciberras 2009 ↓, s. 345, 348.
  78. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 21.
  79. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 33.
  80. ↑ a b c Sciberras 2009 ↓, s. 345, 349.
  81. ↑ a b c Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 34.
  82. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 43,44.
  83. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 39, 41.
  84. ↑ a b c Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 32–33.
  85. ↑ Sciberras 2009 ↓, s. 352, 354.
  86. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 31–33.
  87. ↑ Sciberras 2009 ↓, s. 345, 349, 351.
  88. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 23, 24.
  89. ↑ The Visit. MUŻA. [dostęp 2024-09-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-03-04)]. (ang.).
  90. ↑ Sciberras 2009 ↓, s. 343, 345.
  91. ↑ Degiorgio i Fiorentino ↓, s. 48, 49.
  92. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 22.
  93. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 50, 51.
  94. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 23.
  95. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 25.
  96. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 36.
  97. ↑ a b c Sciberras 2009 ↓, s. 345, 346.
  98. ↑ Degiorgio i Florentino 2004 ↓, s. 34–36.
  99. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 343.
  100. ↑ a b Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 77, 78.
  101. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 75, 77.
  102. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 79.
  103. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 79, 80.
  104. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 73, 76.
  105. ↑ a b Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 36, 37.
  106. ↑ a b Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 80, 81.
  107. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 37.
  108. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 81.
  109. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 25, 27, 29.
  110. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 107.
  111. ↑ a b Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 116.
  112. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 108, 117.
  113. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 119, 121.
  114. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 119, 123.
  115. ↑ degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 111, 114.
  116. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 143, 145.
  117. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 147, 150.
  118. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 113.
  119. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 151, 153.
  120. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 151, 152.
  121. ↑ a b Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 146, 147.
  122. ↑ Sciberras 2009 ↓, s. 355–357.
  123. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 146, 148.
  124. ↑ Buhagiar 1987 ↓, s. 141, 146.
  125. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 164–165.
  126. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 149, 150.
  127. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 150, 151.
  128. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 147, 149.
  129. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 157, 158.
  130. ↑ Sciberras 2009 ↓, s. 359, 361.
  131. ↑ Buhagiar 1987 ↓, s. 148, 149.
  132. ↑ Buhagiar 1987 ↓, s. 148, 150.
  133. ↑ Degiorgio i Fiorentino 2004 ↓, s. 151.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Alain Blondy. Antoine Favray, servant d’armes et peintre de cour à Malte. „Revue de la société de l’histoire et du patrimoine de l’ordre de Malte”, 2007. ISSN 1252-9893. (fr.). 
  • Mario Buhagiar: The Iconography of the Maltese Islands 1400–1900 Painting. Valletta: Progress Press Co. Ltd, 1987. (ang.).
  • Stephen Degiorgio, Emmanuel Fiorentino: Antoine Favray (1706–1798) A French Artist in Rome, Malta and Constantinople. Malta: Fondazzjoni Patrimonju Malti, 2004. ISBN 99932-10-26-9. (ang.).
  • Keith Sciberras: Baroque Painting in Malta. Malta: MidseaBooks, 2009. ISBN 978-99932-7-249-6. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Antoine_de_Favray&oldid=74882006”